We doen het goed, maar het kan een stuk beter. Dat lijkt de algemene boodschap te zijn als je kijkt naar het innovatieklimaat in Nederland – en in de Europese Unie. Hoewel de Europese tech sector een sterke basis heeft, blijven we achterlopen op Amerika en China, waar het belang van innovatie meer wordt gezien. Hoe komen we af van onze zesjesmentaliteit?

Innovatie in Nederland & de EU

Er is te weinig aandacht voor het vestigings- en ondernemingsklimaat in Nederland, zo stelde de Rabobank eerder dit jaar. Het gebrek aan aandacht is schadelijk voor de arbeidsproductiviteitsontwikkeling en het toekomstige groeipotentieel, waarschuwt de bank. De lage arbeidsproductiviteitsgroei wordt onder meer veroorzaakt door het achterblijvende investeringsniveau, waaronder ook de investeringen in Research & Development (R&D) en onderwijs vallen, volgens het rapport.

Waar blijven de investeringen in AI & quantum?

In de EU is dit net zo’n groot probleem, zo blijkt uit een rapport van DIGITALEUROPE, die innovatie in acht cruciale technologie-categorieën beoordeelde. Europa loopt wereldwijd achter in zeven van deze categorieën, waaronder health biotech, energy tech, ruimtetechnologie en quantumtechnologie. De grootste achterstand werd gezien op het gebied van AI en in de halfgeleiderindustrie, wat mede veroorzaakt wordt door problemen in de toeleveringsketen.

Ook dit rapport draagt het gebrek aan innovatie toe aan tekorten in investeringen: zo is de private investering in AI-startups en scale-ups in de EU ongeveer een zevende van die in de VS, en ongeveer drie keer minder dan in de VS voor quantum. Dit financiële tekort belemmert het vermogen van de EU om robuuste industrieën te ontwikkelen en wereldwijd te concurreren, zo waarschuwt het rapport.

Gebrek aan innovatie raakt onze nationale veiligheid

Dit leidt ook tot problemen voor de strategische autonomie van Nederland en de EU, waardoor we meer afhankelijk van technologie en oplossingen buiten de EU worden. Dit kan een groot probleem worden, zo stelde de Cyber Security Raad eerder dit jaar, dat onze nationale veiligheid gaat raken en onze vrijheid, democratie en welvaart steeds meer onder druk zet.

De Raad waarschuwde dat de huidige inspanningen en investeringen voor cybersecurity niet genoeg zijn om de groeiende digitale dreigingen vanuit statelijke actoren en cybercriminelen het hoofd te bieden. De Raad schat in dat jaarlijkse investeringen vanuit het nieuwe kabinet nodig zijn van 200 miljoen euro in 2024, oplopend tot 550 miljoen in 2028 en daarna.

Minder innovatie, meer risico

En juist nú is het belangrijk te investeren in de tech sector – en dan met name de cybersecuritysector. De sector verandert met hoge snelheid, en daarmee de risico’s ook. Zo nemen geavanceerde cyberaanvallen zoals ransomware toe, zien we steeds meer aanvallen op industriële IT-systemen, werken cybercriminelen steeds meer op internationale schaal, en nemen de supply chain attacks toe. Dit terwijl het gebrek aan cybersecurity-experts een structurele uitdaging blijkt te zijn, en we ons ook nog eens moeten gaan voorbereiden op het quantumtijdperk, zo waarschuwt TNO.

De organisatie pleit daarom ook om met deze risico’s rekening te houden in je digitale strategie, en de juiste kennis en middelen in te zetten om digitaal weerbaar te worden en te blijven.

Minder innovatie, ook minder klanten

Ook Dimitri van Zantvliet, directeur Cyber Security bij de NS, waarschuwt voor de impact van een gebrek aan innovatie: “We dreigen de boot te missen vanuit Nederland en Europa. We hebben al veel innovatiekracht verloren en leunen erg op buitenlandse leveranciers. Straks ben je gewoon te laat om die achterstand nog in te halen.”

Een gebrek aan innovatie leidt niet alleen tot meer risico’s op IT-gebied, het zorgt er op de lange termijn ook voor dat je klanten gaat verliezen. En dit geldt helemaal voor de cybersecuritymarkt: een relatief onvolwassen sector waar klanten nog veel onzekerheid en terughoudendheid ervaren bij het aanschaffen van oplossingen. Meer dan in andere sectoren is het daarom belangrijk om vertrouwen bij eindklanten te winnen.

De rol van bedrijven

Hoe ga je hiermee om als IT-bedrijf? Wanneer er weinig investeringskansen zijn en je veel middelen in moet zetten om externe partijen te overtuigen van jouw groeikansen, is het van belang dat je een slimme groeistrategie hanteert.

Overtuig met de benodigde niche

Durf daarom te kiezen: richt je op een specifieke niche waar de markt nog niet verzadigd is. Dit helpt je niet alleen de juiste doelgroep van klanten te vinden, maar ook om betere samenwerkingen te beginnen en krachten te bundelen met partijen die jouw bedrijf snappen én waarde toevoegen aan jouw product of dienst.

Innovatie als onderdeel van je strategie

Vaak ben je als ondernemer druk bezig met de dagelijkse processen, en is het lastig om je bezig te houden met wat daarna komt. Het Three Horizons-model van McKinsey is een groeistrategiemodel dat je helpt om naar drie termijnen, of horizonnen, te kijken.

Volgens het model moet je 70% van je beschikbare middelen aan vernieuwingen die passen in de eerste horizon besteden, 20% aan vernieuwingen in de tweede horizon, en 10% aan vernieuwingen die passen in de derde horizon.

Richt je dus niet alleen op de korte en middellange termijn, maar durf ook vooruit te kijken, en visie te tonen, en te investeren in innovaties die ook op de lange termijn je bedrijf kunnen laten groeien.

Daarnaast helpt dit perspectief ook bij het kiezen van samenwerkingen: uiteindelijk wil je samenwerking met bedrijven die jouw visie op de lange termijn ondersteunen. Durf dus te kiezen wat je zelf wilt ontwikkelen, waar je in wilt partneren, wat je in wilt kopen, en waar je uiteindelijk in wilt groeien.

Maak van de zes geen onvoldoende

Wanneer we ervoor willen zorgen dat we digitaal weerbaar blijven, toewerken naar een volwassen cybersecuritysector, én onze nationale veiligheid willen beschermen, is het dus van groot belang dat zowel beleidsmakers als bedrijven in actie komen.

Hoewel er een grote rol voor de EU en de Nederlandse staat is weggelegd, moet de Nederlandse IT-sector ook haar verantwoordelijkheid nemen. Hoe volwassener de sector wordt, hoe groter ook haar stem wordt in de maatschappij – en hoe sneller mensen zullen luisteren.

Een gespecialiseerde partner nodig die met je mee kan denken? Beyond Products kan meedenken over het ontwikkelen van jouw strategische visie – en helpen deze ook te realiseren. Onze marketingstrategie richt zich op het begrijpen van jouw portfolio, het ontwikkelen van proposities, het berekenen van de TAM en het omzetten hiervan in een groeiplan.